Lithium is een metaal met ontzettend veel aandacht vanwege zijn veelzijdige toepassingen in de industrie en als belangrijk onderdeel van elektrische auto's. Daar heeft het de bijnaam “Het Witte Goud” aan te danken. In deze blog gaan we dieper in op wat lithium eigenlijk is, waar het vandaan komt, waarvoor het wordt gebruikt, alternatieven en de mogelijke nadelen van het gebruik van lithium.
Om te beginnen, wat is lithium eigenlijk?Lithium is een zilverwit metaal dat in de natuur voorkomt in gesteenten, zoutmeren en mineralen. Het heeft het laagste soortelijk gewicht van alle metalen en is zeer reactief met water. Vanwege zijn lage dichtheid en hoge energieopslagcapaciteit is lithium een zeer geschikte grondstof voor batterijen en andere elektrische toepassingen. Lithium wordt dus gebruikt om de energiecapaciteit van een batterij te maximaliseren.
Waar wordt het gewonnen?Lithium, in 1817 ontdekt door de Zweedse scheikundige Johan August Arfvedson, heeft een atoomnummer 3 en wordt aangeduid met het symbool Li. Het komt voor in de aardkorst, maar vooral ook in zoutmeren en in bepaalde gesteenten. De grootste lithiumreserves bevinden zich in de Atacamawoestijn in Chili, Argentinië en Bolivia; ook wel bekend als de ‘Lithiumdriehoek’. Dit is een van de droogste woestijnen ter wereld, waar ongeveer 50% van de lithiumvoorraad uit zoutmeren gewonnen wordt.
De verwerking tot eindproductHet winningsproces bestaat uit het oppompen van water uit de zoutmeren en het laten verdampen in zonneverdampingsbekkens, een soort grote vijvers. Naarmate het water verdampt, blijft er lithium achter in de vorm van lithiumzouten. Die worden vervolgens gescheiden en gezuiverd tot lithiumcarbonaat. Dit materiaal wordt verwerkt tot lithiumhydroxide of lithiumcarbonaat-monohydraat via verschillende chemische reacties, zoals koolstofatoom-eliminatie of neutralisatie met zuren. Met elektrolyse, waarbij onder invloed van een elektrische stroom de samengestelde stoffen worden ontleed tot enkelvoudige stoffen, wordt dit uiteindelijk verwerkt tot lithiummetaal. Deze worden verwerkt tot de gewenste vorm van het eindproduct, zoals lithiumbatterijen. Al met al een complex proces!
Waar gebruiken we lithium voor?De uiteindelijke toepassingen van lithium zijn talrijk en bieden veelbelovende mogelijkheden voor de toekomst van de energieopslag en duurzame technologie. Tegenwoordig is de belangrijkste en meest bekende toepassing de productie van oplaadbare batterijen, met name voor het gebruik in elektrische voertuigen (EV's) en apparaten zoals smartphones, laptops en tablets.
Verder wordt lithium ook gebruikt bij de productie van keramiek, glas en aluminium, en bij de vervaardiging van smeermiddelen, vetten en airconditioningsystemen. Bovendien wordt lithium gebruikt als stemmingsstabilisator bij de behandeling van bipolaire stoornissen en depressies.
Van lithium- naar lithium-ion-batterijenDe technologie van accu's is de afgelopen tijd sterk verbeterd. Elektrische auto's worden tegenwoordig uitgerust met lithium-ionbatterijen (Li-ion), die de opvolgers zijn van lithium-batterijen. Het grote verschil tussen deze twee typen zit in het opladen. Lithium-batterijen mogen namelijk niet worden opgeladen, terwijl li-ionbatterijen juist zijn ontwikkeld om vele keren opnieuw opgeladen te kunnen worden. Hierdoor zijn accu's efficiënter, hebben ze een langere levensduur, en kunnen ze meer energie opslaan.
Wat zijn de nadelen?Ondanks zijn vele nuttige eigenschappen heeft lithium ook enkele nadelen. Het is zeer reactief en kan spontaan ontbranden in de lucht. De Australische United Firefighters Union uitte al zorgen over de brandgevaarlijkheid. Ook is er 20 keer zoveel water nodig om een EV-brand te blussen, ten opzichte van een auto met een reguliere verbrandingsmotor.
Zijn er alternatieven?Als het lichtste metaal is lithium van cruciaal belang voor de EV-markt. Wel worden er grote stappen gezet in de ontwikkeling van batterijen op basis van natrium. Die kunnen op termijn mogelijk de tekorten aan lithium opvangen. Daarnaast neemt de ontwikkeling van solid-state batterijen nu serieuzere vormen aan. Deze nieuwe generatie batterijen combineert een hogere energiedichtheid met een lager brandrisico door het ontbreken van vloeibare elementen. Hoewel deze alternatieven veelbelovend zijn, zijn ze nog in de ontwikkelingsfase en worden ze nog niet op grote schaal geproduceerd of toegepast. Er is dus nog meer onderzoek en ontwikkeling nodig voordat ze commercieel beschikbaar zijn als alternatieven voor lithium-ion batterijen.
Lithium in de toekomstChili kondigde recent een nieuwe lithiumstrategie aan, waarbij projecten met strategische waarde een meerderheidsaandeel aan de staat moeten toebedelen. Bedrijven actief in Chili, ’s werelds grootste lithiumproducent, daalden sterk in koers (SQM -14%, Albemarle -16%). Dit kwam boven op de correctie van de lithiumprijs van zo’n 70% sinds eind 2022, na de gigantische bullmarkt vanaf begin 2021.
Met de Chileense nationalisaties worden de zorgen over mogelijke toekomstige lithiumtekorten verder vergroot. Hierdoor nemen de waarderingen van nieuwe lithiumvondsten buiten Chili juist toe. Daarom beschouwen we deze actie als positief voor de lithiummarkten, die zich nog in een vroeg stadium van ontwikkeling bevinden. Wanneer de wereld hard blijft inzetten op nieuwe energiebronnen, en dat zal met deze politieke agenda zeker gebeuren, blijft de vraag naar lithium de komende jaren sterk toenemen.
De International Energy Agency (IEA) voorspelt dat de lithiummarkt in 2030 200 miljard dollar waard is, terwijl dat in 2010 nog maar 1 miljard dollar was. Gebaseerd op de klimaatdoelen uit het Klimaatakkoord van Parijs zou de vraag naar lithium tussen 2020 en 2040 met 4000% toenemen. Dit terwijl het aanbod beperkt is, en het opzetten van een nieuwe lithiummijn vele jaren duurt.
KortomLithium is een veelzijdig en waardevol element dat een revolutie teweeg heeft gebracht in de manier waarop wij onze moderne wereld van energie voorzien. Naarmate de vraag naar hernieuwbare energie en elektrische voertuigen blijft groeien, zal de rol van lithium in onze samenleving de komende jaren waarschijnlijk nog belangrijker worden.
Met het Commodity Discovery Fund zien we de noodzaak voor goede lithiumprojecten de komende jaren alleen maar verder toenemen. Daarbij kan het beperkte aanbod van goede projecten de groeiende vraag vanuit de ‘groene revolutie’ niet aan. De nationalisaties in Chili (wereldwijd de grootste producent) helpen daar ook niet in mee. Om deze redenen benutten wij de huidige correctie om de juiste posities uit te bouwen. Hiermee breiden we onze exposure aan “het witte goud” verder uit. Meer info over de verhoudingen binnen onze portfolio is te vinden op de Portfolio-pagina en in onze brochure.
Dit zijn kleine bestanden die met pagina's van deze website worden meegestuurd en door uw browser op de harde schrijf van uw computer worden opgeslagen. Er zijn verschillende soorten cookies die gebruikt worden voor verschillende doeleinden. Voor het plaatsen van cookies is soms wel en soms geen toestemming nodig.
Als u meer wilt weten over de cookies die wij gebruiken, de gegevens die daarmee verzameld worden en over uw rechten op dit punt, lees dan ons Cookie Statement.