In deze Commodity Update lees je meer over nikkel. Het zilverwitte metaal wordt al duizenden jaren door mensen gebruikt. De vraag naar nikkel neemt echter steeds grotere vormen aan. Tijd dus om hier dieper in te duiken.
Atoomnummer 28Nikkel is het 28ste element in het periodiek systeem (symbool: Ni) en behoort tot de overgangsmetalen. Deze zijn verzameld in het zogenaamde d-blok, in de kolommen 3 tot en met 12 van het periodiek systeem. In dit aqua-kleurige blok vind je naast nikkel onder meer kobalt (Co), koper (Cu) en zink (Zn).
Nikkel door de jaren heenDe oudste sporen van het gebruik van nikkel leiden terug tot 3500 voor Christus. Uit historische Chinese geschriften blijkt dat in Syrië nikkelhoudende mineralen werden gebruikt om glas van een groene kleur te voorzien. Een voorbeeld van zo'n mineraal is nikkoliet.
De Zweedse mineraloog Cronstedt probeerde in 1751 koper uit nikkoliet te extraheren, maar tot zijn verrassing bleef er een zilverwit poeder over dat hij "nickel" noemde, afgeleid van het Duitse woord "Kupfernickel". Mijnwerkers gebruikten dit woord om het onbruikbare erts aan te duiden dat alleen nikkel bevatte en geen koper. Dit werd toegeschreven aan boosaardige aardgeesten genaamd “Nickeln”.
Vanaf 1860 werd nikkel samen met koper gebruikt voor muntgeld. Voor onze huidige munten van 1 en 2 euro geldt dit nog steeds. Bij de 2 euro munt bestaat de rand uit koper/nikkel (75% om 25%). De kern bestaat uit 3 lagen. De middelste is van zuiver nikkel, de 2 buitenste lagen zijn van nikkelmessing (75% koper, 20% zink en 5% nikkel). Bij de 1 euro munt is het precies andersom.
Tegenwoordig vind je nikkel vooral terug in roestvrij staal. Nikkel groeit inmiddels echter uit tot een essentiële bouwstof voor batterijen in verband met de "groene transitie”. En daarmee zal de vraag naar het metaal alleen maar verder toenemen.
Wat zijn nikkel's belangrijkste eigenschappen?Zes eigenschappen maken van nikkel een veelzijdig metaal dat zeer goed bruikbaar is in verschillende soorten industrieën, waaronder de auto-industrie, chemie, lucht- en ruimtevaart, elektronica, de bouw en energieopwekking:
De toepassingen van nikkelNikkel is dus bestand tegen corrosie, hitte en slijtage. En het is gemakkelijk te bewerken. De interesse in nikkellegeringen is de afgelopen decennia dan ook enorm toegenomen. Ongeveer twee derde van de totale voorraden wordt gebruikt voor de productie van roestvrij staal. En nikkel speelt een belangrijke rol binnen verschillende duurzame energietechnologieën:
NikkelwinningNikkel wordt hoofdzakelijk gewonnen uit twee soorten ertsen: lateriet en sulfiden.
Lateritische ertsen bevatten relatief lage concentraties nikkel en worden voornamelijk gevonden in tropische gebieden zoals Indonesië, de Filippijnen en Nieuw-Caledonië. Het winnen van nikkel uit lateriet gebeurt meestal via een mijnbouwproces waarbij de bovenste laag van de grond, dat lateriet genoemd wordt, wordt verwijderd. Vervolgens wordt het erts gescheiden door middel van een extractieproces, meestal via het gebruik van oplosmiddelen en chemicaliën.
Sulfiden bevatten hogere concentraties nikkel en komen voornamelijk voor in landen zoals Canada, Rusland, Australië en Indonesië. Het proces van winning van nikkel uit sulfide-ertsen is complexer en omvat verschillende stappen. In eerste instantie wordt het erts vermalen en verwerkt om het nikkelhoudende mineraal te scheiden van andere mineralen. Vervolgens wordt het nikkelconcentraat verder verwerkt via smelten en raffinage, om uiteindelijk nikkelmetaal te produceren.
Nikkelreserves en -productieWaar in de wereld komt het meeste nikkel vandaan? Nou, daar bestaan 2 verschillende antwoorden op. Je kan namelijk onderscheid maken tussen reserves (1) en productie (2).
De totale hoeveelheid aan nikkelreserves wereldwijd wordt geschat op 95 miljoen ton. Australië en Indonesië beschikken over de grootste voorraden. Beide landen hebben zo’n 21 miljoen ton (1 ton = 1000 kg) nikkel in de bodem. Daarna volgen onder meer Brazilië, Nieuw-Caledonië (een Franse archipel in de Stille Oceaan, ten oosten van Australië), Rusland en Cuba. In deze landen vindt dan ook het grootste deel van de nikkelexploratie plaats. Bekende regio's zijn bijvoorbeeld Ontario (Canada), Western Australia (Australië) en Sulawesi (Indonesië).
Hoewel de nikkelreserves van Australië en Indonesië overeenkomen, geldt dat niet voor hun productie. Waar Australië “maar” 170.000 ton per jaar levert, produceert Indonesië zo’n 800.000 ton per jaar. Andere grote producenten zijn de Filipijnen, Rusland, Nieuw-Caledonië en Canada. Op bedrijfsniveau is het Russische Norilsk Nickel een van 's werelds grootste producenten. Ze hebben uitgestrekte mijnbouwactiviteiten in Rusland en leveren een aanzienlijk deel van de wereldwijde productie. Ook Vale SA, een Braziliaans mijnbouwbedrijf, is een belangrijke speler op het gebied van nikkelproductie. En het Chinese Tsingshan heeft een aandeel van 8% en staat hiermee op de derde plaats.
HandelHet metaal zelf wordt verhandeld op beurzen zoals de London Metal Exchange (LME). In de onderstaande grafiek de prijsontwikkeling van de laatste 5 jaar. De sterk oplopende koers valt samen met de opkomst van elektrische auto’s. Zo waren in 2022 14% van alle verkochte nieuwe auto's elektrisch volgens de International Energy Agency, tegenover ongeveer 9% in 2021 en minder dan 5% in 2020. De parabolische beweging omhoog begin 2022 komt overigens door de Westerse sancties tegen Rusland, een van de grootste nikkelexporteurs ter wereld, als vergelding voor de invasie in Oekraïne. Met de sancties stegen vrijwel alle grondstofprijzen, maar nikkel dus explosief.
OnderinvesteringenLos van de opkomst van EV’s en de economische sancties tegen Rusland heeft de exploratiesector al jarenlang te maken met enorme onderinvesteringen. Dit zorgt voor een zeer beperkt aantal nieuwe nikkelprojecten op de korte termijn, en laat staan nieuwe nikkelmijnen, want het duurt jaren voordat een project tot een mijn wordt ontwikkeld en in productie gaat.
Des te opvallender is het dat de waarderingen binnen de sector nog steeds historisch laag zijn. Met Commodity Discovery Fund sorteren wij hierop voor en zorgen we voor de optimale positionering in de beste bedrijven. Wij hebben geïnvesteerd in de meest significante nikkelontdekkingen wereldwijd. Talon Metals en FPX Nickel zijn daarvan de meest vooraanstaande posities. Met de eerste heeft Tesla inmiddels een deal afgesloten, om zo verzekerd te zijn van toekomstige productie. De tweede heeft naar verluidt Volkswagen als investeerder aan boord.
Mocht u meer over het fonds willen weten, download dan vrijblijvend onze brochure, of neem contact op met onze Investor Relations Managers. Zo kunt u zich optimaal laten informeren over de laatste ontwikkelingen en uw mogelijkheden in de markt.
Dit zijn kleine bestanden die met pagina's van deze website worden meegestuurd en door uw browser op de harde schrijf van uw computer worden opgeslagen. Er zijn verschillende soorten cookies die gebruikt worden voor verschillende doeleinden. Voor het plaatsen van cookies is soms wel en soms geen toestemming nodig.
Als u meer wilt weten over de cookies die wij gebruiken, de gegevens die daarmee verzameld worden en over uw rechten op dit punt, lees dan ons Cookie Statement.